درمان شناختی رفتاری برای دردهای مزمن

آیا CBT میتواند برای تسکین درد، جایگزین مصرف داروهای مخدر شود؟
ترجمه: نسرین فرخی (کارشناس ارشد روانشناسی بالینی)
بر اساس یک پژوهش جدید، درمان شناختی رفتاری برای درد مزمن میتواند بهعنوان روشی بهتر، جایگزین درمانی ارزشمندی برای میلیونها نفری باشد که از داروهای مخدر برای تسکین دردهای مزمن استفاده میکنند.
درمان شناختی رفتاری برای درد مزمن یک روش مفید و تجربی مؤثر در درمان اختلالات درد است که میتواند وابستگی به استفادۀ بیش از حد از داروهای مخدر تسکینبخش را کاهش دهد. درمان شناختی رفتاری برای درد مزمن درمانی مؤثر و جایگزینی امن بهجای مخدرها در دردهای مزمن است.
افزایش مصرف داروهای مخدر بهمنظور درمان دردهای مقطعی، عامل اصلی ایجاد بحران مصرف بیرویۀ این داروها در ایالاتمتحده است؛ اما با وجود تجارت خشونتآمیز و تجویز این تسکیندهندههای قدرتمند، در دهۀ گذشته تغییر کمی در میزان و شدت درد توسط آمریکاییها گزارش شده است. شواهدی مبنی بر تأثیر مواد مخدر بر کاهش دردهای مزمن به مدت بیش از یک سال، وجود ندارد و مصرف طولانیمدت داروها، خطر جدی برای سوءاستفاده، اعتیاد، مصرف بیش از حد دارو و نهایتاً مرگ را افزایش میدهد.
هدف درمان شناختی رفتاری برای درد مزمنکمک به بیماران برای تغییر افکارشان در مورد نحوۀ مدیریت درد است. منظور از مدیریت درد، فقط دردهای خیالی که بدون هیچ علت جسمی ایجاد میشوند نیست، بلکه تمام دردهایی است که در سر ما وجود دارد. درمان رفتاری شناختی به بیماران کمک میکند که درک کنند که درد یک عامل استرسزا است که مانند سایر عوامل استرسزا میتوانند با آن سازگار شوند و کنار بیایند.
مداخلات ممکن است شامل: آموزش تن آرامی، برنامهریزی فعالیتهای خوشایند، بازسازی شناختی و تمرینهای هدایتشده باشد که همه در چارچوب ایجاد یک رابطه همدلانه و قوی با درمانگر امکانپذیر است. این مداخلات توانایی کاهش شدت درد، بهبود کیفیت زندگی و بهبود عملکرد جسمانی و هیجانی را دارند.
درمان شناختی رفتاری برای درد مزمن به بیمار کمک میکند تا عوامل روانشناختی و هیجانی که بر روی ادراک درد تأثیر دارند و همچنین رفتارهایی را که با درد همراه هستند، پیدا کند. CBT راهبردهای شناختی و رفتاری را به کار میگیرد تا به بیماران برای مواجهۀ موفقیتآمیز با دردهای مزمن کمک بیشتری کند.
مطالعات اخیر نیز، اثربخشی درمان شناختی رفتاری و سایر روشهای جایگزین را برای درد مزمن تأیید میکنند و نشان میدهد که CBT اثر بسیار زیادی در کنترل درد و ادراک محرکهای دردناک دارد. همچنین میتواند حجم مادۀ خاکستری مغز را که ظاهراً در اثر استرسهای مزمن ایجاد میشود، به حالت عادی برگرداند.
درمان شناختی رفتاری برای درد مزمن در کاهش نمرۀ درد مؤثر است، درحالیکه عدم استفاده یا استفاده کم از این نوع درمان، خطر ابتلا به اعتیاد، مصرف بیش از حد و مرگ را در پی دارد. CBT میتواند بهعنوان یک درمان مستقل؛ یا در ترکیب با درمانهای دیگر، از جمله درمانهای غیر دارویی، یا بهعنوان بخشی از درمان، برای کاهش مصرف داروهای مخدر، برای تسکین و کنترل درد مزمن مورداستفاده قرار گیرد.
متأسفانه، درمان شناختی رفتاری برای درد مزمن و سایر درمانهای غیر دارویی، به علت عدم آگاهی، محدودیت زمانی، خواستههای بیمار، سهولت تجویز داروها و نرخ بازپرداخت کم، مورداستفاده قرار نگرفتهاند. نویسندگان پیشنهاد میکنند که برای آموزش CBT به افراد برای درمان دردهای مزمن، نیاز به سرمایهگذاری گستردهای است و دولت میتواند از چنین برنامههای آموزشی بهعنوان یک راهبرد پیشگیرانه برای جلوگیری از سوءمصرف مواد مخدر و داروهای مسکن، حمایت نماید.
برای مؤثر بودن درمان درد و پیشگیری از اختلال سوءمصرف مواد، به تغییر الگوی کنونی حاکم از مدل زیست پزشکی به مدل زیست روانشناختی، نیاز داریم. افزایش استفاده از درمان شناختی رفتاری برای درد مزمن، بهعنوان جایگزینی برای داروهای مخدر، حتی ممکن است به کاهش بار مالی و اجتماعی اختلالات درد و سهولت استفاده از خدمات بالینی در جامعه کمک کند.
Muhammad Hassan Majeed et al. Cognitive Behavioral Therapy for Chronic Pain: One Therapeutic Approach for the Opioid Epidemic. Journal of Psychiatric Practice, November 2017.