هیجان در درمان: از علم تا عمل
کتاب هیجان در درمان: از علم تا عمل
نویسنده: استفان جی هافمن
مترجمان: دکتر شهرام محمدخانی و محمد خالقی
انتشارات ابن سینا
هیجان در درمان: از علم تا عمل– اغلب مراجعانی که به متخصصان و درمانگران مراجعه میکنند از هیجانات ناخوشایندی که تجربه کرده و میکنند شکایت دارند. غم، اضطراب، خشم و … هیجاناتی هستند که عدم مدیریت صحیح آنها منجر به اختلالهایی همچون افسردگی، اضطراب فراگیر و مشکلاتی در روابط بین فردی میشوند. اما با وجود اینکه تقریباً همۀ افراد چنین هیجاناتی را بارها در زمانها و مکانهای مختلف در طول روز تجربه میکنند اما دچار مشکلات جدی همچون افسردگی اساسی، اختلال وحشتزدگی نمیشوند.
نظریههای بسیاری در مورد هیجان وجود دارد. در برخی از آنها هیجانات به عنوان پاسخهای برنامهریزی شده درونی به محیط تکاملی (برای مثال، داروین، 1872/1965؛ نیسه و السوورث، 2009؛ توبی و کاسمیدز، 1992) در نظر گرفته شدهاند؛ در جایی دیگر هیجانات به عنوان فرآیندهای الکتروشیمیایی مغز شناسایی شدهاند (دیویدسون و مکایوِن، 2012)؛ برخی نیز آنها را پیامدهایی از تفکر «غیرمنطقی» (دی. ای. کلارک و بک، 2010؛ الیس و هارپر، 1975) و برخی نیز نتیجهای از ارزیابی تهدیدها و محرکها (لازاروس و فولکمن، 1984) در نظر گرفتهاند و در جایی نیز به عنوان توانایی پردازش کردن اطلاعات (مدل القاء عاطفه؛ فورگاس، 1995)؛ «حاوی» اطلاعاتی دربارهی نیازها و افکاری که با آن نیازها مرتبط هستند (مدل هیجان محور؛ گرینبرگ، 2002)؛ یا مقدم بر شناخت (زایونک، 1980) و موضوعاتی که خودشان مورد هدف شناختها هستند (طرحوارههای هیجانی، لیهی، 2013) دانستهاند.
هیجانها سازههایی تکبعدی نیستند و از ابعاد مختلفی همچون احساسات بدنی و میل به عمل تشکیل شده و از کارکرد بینفردی برخوردار هستند. از سویی هر یک از پروتکلهای درمانی نوین به نوع خاصی با هیجانها برخورد کرده و آن را مورد هدف قرار میدهند. در این کتاب استفان جی. هافمن با کوششی زیاد و بررسی طیف وسیعی از ادبیات پژوهشی حوزههای مختلفی از پژوهشهای نوین بنیادی، از جمله زیستشناسی هیجانها، روانشناسی اجتماعی، علوم مرتبط با حافظه و پژوهشهای مرتبط با انگیزش را با قلمی صریح و توانا به حوزه کار بالینی با مراجعان وارد میکند. وی معتقد است که زندگی سراسر همراه با هیجانِ ما ایجاب میکند تا مهارتهایی را جهت مدیریت آنها به کار بگیریم که در غیر این صورت دچار بدتنظیمی هیجانی یا عاطفی میشویم. از این رو وی با پیوند بین پژوهشهای نظری و تبدیل و انتقال مفاهیم حاصل از آن به تکنیکهای عینی بالینی و اتخاذ رویکردی فراتشخیصی به درمانگران کمک میکند تا ضمن افزایش آگاهی مراجعان از زندگی هیجانی بتوانند به مناسبترین نحو روشهای تنظیم هیجان را به مراجع منتقل کنند.
کتاب حاضر بر اساس جدیدترین یافته های علمی در حوزه هیجان و انگیزش، علوم اعصاب و روانشناسی اجتماعی، روشهای مبتکرانهای برای بررسی و کار با هیجانها در رواندرمانی ارائه میکند. در این کتاب، استفان جی هافمن که درمانگر و پژوهشگر برجسته ای است در مورد چگونگی عملکرد هیجانها، اینکه چه چیزی آنها را تحت تأثیر قرار میدهد، و چگونه میتوانند موجب پریشانی شوند، به خوبی توضیح میدهد. او با ترکیب یافتههای حاصل از روانشناسی و علوم مغزی دست به کاری بینظیر زده و فهم ما از چگونگی وارد ساختن مفهوم هیجان به فرایند درمان را بهبود بخشیده است. او راهبردهایی را ارائه میکند که به طرز قابلتوجهی موجب بهبود و ارتقای درمانهای مبتنی بر شواهدِ موجود و ترویج عاطفۀ مثبت و شادکامی میشوند.
این کتاب متخصصان را هدایت میکند تا به مراجعان با هر تشخیصی کمک کنند تا آگاهی هیجانی خود را ارتقا داده و از تکنیکهای تنظیم هیجان، تمرینات مبتنی بر ذهنآگاهی، و سایر راهبردهای مؤثر استفاده کنند. بخشهایی که با عنوان «کاربست بالینی» ارائه شده مسائل بالینی خاصی را برجسته و موضوعات خوبی را منعکس میسازند. کتاب حاضر نمونهای مفید است که نشان میدهد چگونه میتوان یافتههای حاصل از علوم پایه تا کارآزماییهای بالینی را با کار بالینی در زندگی واقعی و فراتر از مجلات علمی پیوند داد.
مطالعۀ کتاب هیجان در درمان میتواند مورد استفاده تمام درمانگران و متخصصان حوزه سلامت روان با رویکردهای مختلف قرار گیرد که هدف آنها کمک به مراجعان برای بهبود مدیریت هیجانات که تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی و بهزیستی و رضایت از زندگی دارد.
سخنان تحسین برانگیز پژوهشگران و درمانگران برجسته درباره اثر جدید استفان هافمن هیجان در درمان
توانایی قابل توجه هافمن در انتقال نظریهها و عملی ساختن آنها در سرتاسر کتاب هیجان در درمان میدرخشد. من بهخصوص از قیاسهای عالی او در مبحث مرتبط با قوانین کلی هیجانِ فریدا (1988) لذت بردم. او هنگام بحث در مورد این سازههای نظری بالقوه خشک، سبکی لطیف و جذاب در پیش میگیرد، اما هنگام مطرح ساختن روشهایی که این یافتهها میتوانند نهایت سودمندی را برای مراجعان در کار بالینی داشته باشند، سبکی واضح و همراه با شفقت اتخاذ میکند… من اطمینان دارم که کتاب هیجان در درمان بهزودی در فهرست کتابهای ضروری و مهم آموزشهای بالینی تحصیلات تکمیلی در سرتاسر جهان قرار خواهد گرفت… کتاب حاضر نمونهای مفید است که نشان میدهد چگونه میتوان یافتههای حاصل از علوم پایه تا کارآزماییهای بالینی را با کار بالینی در زندگی واقعی و فراتر از مجلات علمی مرتبط ساخت.
پایگاه PSYCCRITIQUES
این کتاب فوقالعاده، دربرگیرندۀ حوزههای مختلفی در رابطه با هیجان در درمان است، از جمله زیستشناسی و علوم اعصاب، روانشناسی اجتماعی و شخصیت، انگیزش و راهبردهای جدید مراقبۀ ذهنآگاهی. همچنین نویسنده در کتاب هیجان در درمان توصیهها و ابزارهایی عینی را برای هدف قرار دادن هیجانها در کار بالینی ارائه میکند.
آرون تی بک، MD، استاد بازنشسته روانپزشکی، دانشکده پزشکی پرلمن، دانشگاه پنسیلوانیا
هافمن متفکری پیشرو در حوزۀ درمان شناختی رفتاری است. او با ترکیب یافتههای حاصل از روانشناسی و علوم مغزی دست به کاری بینظیر زده و فهم ما از چگونگی وارد ساختن مفهوم هیجان به فرایند درمان را بهبود داده است. من چیزهای زیادی از کتاب هیجان در درمان حاضر آموختم.
جوزف ای. لدوکس، PhD، مرکز علوم اعصاب و گروه روانشناسی، دانشگاه نیویورک
کتاب هیجان در درمان نشان میدهد که چگونه علوم عاطفی را میتوان با کار بالینی پیوند داد. همچنین این کتاب در برگیرندۀ تکنیکهای مفیدی برای درمان انواع مشکلات هیجانی است. بخشهای زیادی که با عنوان «کاربست بالینی» آمده بهویژه موردعلاقۀ متخصصان قرار خواهد گرفت، چون آنها سخاوتهایی حقیقی در باب اطلاعات کاربردی هستند. بخشهایی که در پایان هر فصل با عنوان «خلاصه نکات مهم بالینی» آورده شده راهنماهای مفیدی هستند. متخصصان کتاب هیجان در درمان را هم سهل و هم مفید خواهند یافت که دو مزیت عمده محسوب میشوند.
اَن ام. کرینگ، PhD، گروه روانشناسی، دانشگاه کالیفرنیا، برکلی
کتاب هیجان در درمان به طرز محسوسی نشان میدهد که زمان آن فرا رسیده تا هیجان به حوزۀ رواندرمانی ورود کند. اگر شما خواهان انتقال متفکرانۀ پژوهشهای چند رشتهای در مورد هیجان به کار بالینی هستید، باید کتاب پیشرو را مطالعه کنید. این کتاب مروری بینظیر در این حوزه است که نشان میدهد چگونه هیجان مؤلفهای بنیادین در اکثر مشکلات روانشناختی است و همچنین مجموعهای از راهبردهای بالینی شناختی رفتاری مهم را برای پرداختن به هیجانها ارائه میکند. هافمن با یکپارچهسازی هیجان و رویکرد شناختی رفتاری سهم بزرگی در روند حرکت به سوی یکپارچهسازی رواندرمانی دارد. هیجان در درمان اثر مفید برای متخصصان و همچنین یک کتاب درسی خوب در هر برنامۀ درسی رواندرمانی یا مشاوره است.
– لسلی اس گرینبرگ، PhD، استاد بازنشسته و محقق برجسته، گروه روانشناسی، دانشگاه یورک، کانادا
با وجود اینکه اکثر قریب بهاتفاق مشکلات سلامت روان مربوط به مشکلات هیجانی هستند آموزشهای بالینی معاصر بهطور متناقضی از تمرکز بر هیجانها به دور هستند. کتابِ بینظیر هیجان در درمان نیاز به ایجاد پیوند میان پژوهشهای بنیادی مرتبط با هیجان و کار بالینی را تأمین میکند. این امر بهویژه در افزایش فهم دانشجویان و متخصصان از هیجانهای کارآمد و ناکارآمد که شکلدهندۀ جوهرۀ زندگی انسانی و محور اکثر آسیبشناسی روانی هستند مفید خواهد بود.
آرنود آرنتز، PhD، گروه روانشناسی بالینی، دانشگاه آمستردام، هلند