درمان شناختی رفتاری فرایند مدار

کتاب درمان شناختی رفتاری فرایند مدار
دانش و صلاحیتهای بالینی پایهای درمان شناختی رفتاری (۲۰۱۸)
- استفان هافمن، استیون هیز
- مترجمان: دکتر شهرام محمدخانی (استاد روانشناسی بالینی دانشگاه خوارزمی)
- محمد خالقی
- مالک بسطامی
- علی فیضی
- تحت نظارت و به ویراستاری علمی: دکتر شهرام محمدخانی
- ناشر: انتشارات ابن سینا
- چاپ اول: شهریور ۱۳۹۸
دانلود نسخه پی دی اف ۲۰ صفحه اول کتاب
درمان شناختی رفتاری فرایندمدار – از زمان معرفی مدل روان درمانی شناختی مطالعات بسیاری کارآمدی درمان شناختی رفتاری (CBT) را نشان دادهاند. امروزه گستره متنوعی از پروتکلهای دارای حمایت تجربی برای درمان اختلالهای خاص طراحی شده است. اگرچه درمان شناختی رفتاری به طور کلی مؤثر است، تفاوتهایی در میزان اثربخشی درمان شناختی رفتاری در اختلالهای مختلف وجود دارد. برخی از اختلالها نسبت به اختلالهای دیگر، به روشهای موجود درمان شناختی رفتاری، بیشتر پاسخ میدهند.
همانند همهٔ رشتههای دانشبنیان، درمان شناختی رفتاری نیز ایستا نبوده و پیوسته در حال تکامل بوده است. شکلگیری نظریهها، رویکردها و فنون جدید به طور پیوسته و گریزناپذیری منجر به رشد و گسترش این درمان میشود. تدوین و گسترش مدلهای درمان شناختی رفتاری برای تشخیصهای گوناگون، به درمانگران و پژوهشگران اجازه داده است تا تکنیکهای درمانی خاص را در مورد طیف گستردهای از آسیبهای روانشناختی به کار بگیرند. با این حال، همسویی کلی پروتکلهای درمان شناختی رفتاری با نظام طبقهبندی پزشکی اختلالهای روانی، دارای ضعفهایی است. به عنوان مثال، طبقهبندی افراد با استفاده از طبقات تشخیصی روانپزشکی ملاک محور بر پایه علایم مطرح شده، باعث کاهش یا نادیده گرفتن عوامل بافتاری و موقعیتی دخیل در مشکل میشود.
با توجه به این موضوع در چند دهه گذشته، پیشرفت قابلتوجهی در شناسایی ابعاد بنیادی آسیبشناسی روانی صورت گرفته است. در همین راستا، یافتههای پژوهشی نشان میدهند که اشتراکهای بین اختلالهای تشخیصی مختلف بیش از تفاوتهای آنهاست که این امر بیشتر بر لزوم بهکارگیری رویکردهای فراتشخیصی در درمان تأکید میکند. در فرمولبندی فراتشخیصی، به جای تمرکز بر کاهش علائم، مکانیسمهای زیربنایی که این علائم را ایجاد و تداوم میبخشند، به عنوان کانون تمرکز درمان شناسایی و مورد هدف قرار میگیرند. علاوه بر این، پژوهشها نشان میدهند درمانی که عوامل فراتشخیصی یا برانگیزندههای زیربنایی را هدف قرار میدهد، نسبت به فرمولبندیهای تشخیصی اثربخشتر است. رویکردهای فراتشخیصی نه تنها برانگیزندههای مشکلات را مورد هدف قرار میدهند، بلکه همچنین اجازه میدهند درمانجویانی که طیف گستردهای از علائم را نشان میدهند، درمانی واحد دریافت کنند.
بر خلاف این یافته ها، اغلب درمانهای موجود، تنها بر درمان علائم تمرکز میکنند و از شناسایی و هدف قرار دادن برانگیزنده های زیربنایی مشکلات ناتوان هستند. بر همین اساس کار گروه میان سازمانی آموزش روانشناسی شناختی و رفتاری در سطح دکتری، ۱۷ صلاحیت و مداخله بالینی اصلی و مهم را شناسایی و پیشنهاد کرده که آموزش باید بر روی «آموزش اصول بنیادی پشت این مداخلات» تمرکز کند که برگرفته از تحولات چندین حوزه مهم مانند نظریه یادگیری، شناخت، هیجان، رابطه درمانی و علوم اعصاب هستند.
کتاب درمان شناختی رفتاری فرایندمدار اولین کتابی است که بر اساس توصیهها و استانداردهای آموزشی کارگروه بین سازمانی (ABCT) آموزش دکتری روانشناسی شناختی و رفتاری تدوین شده است که به خوبی فلسفه علم، یافتههای تجربی و اصول و فرآیندهای بنیادی زیربنای درمان شناختی رفتاری را یکپارچه می کند. هدف کتاب ارایه گ این کتاب اولین کتابی است که بر اساس توصیهها و استانداردهای آموزشی کارگروه بین سازمانی (ABCT) آموزش دکتری روانشناسی شناختی و رفتاری تدوین شده است ونهای از درمان شناختی رفتاری فرآیند مدار و درمان مبتنی بر شواهد بر اساس نقاط قوت بسیاری از سنتها و نسلهای گوناگون رویکردهای شناختی و رفتاری است. این کتاب فرایندهای بنیادی مرتبط با آسیب شناسی و درمان اختلالات روانی را در سه حیطه شامل فرایندهای رفتاری، شناختی و هیجانی بنیادی مورد توجه قرار می دهد و ارتباط هر کدام از این فرایندهای بنیادی را با مشکلات روانشناختی و نحوه کاربست و چالشهای احتمالی را مورد توجه قرار میدهد.
ویژگی بارز و برجسته کتاب درمان شناختی رفتاری فرایندمدار آن است که دو تن از پیشگامان عرضه درمانهای شناختی رفتاری که متعلق به دو جناح نسبتا متفاوت درمان شناختی رفتاری هستند، توانستهاند گروهی از بهترین درمانگران رفتاردرمانی، تحلیل رفتار، شناخت درمانی و درمانهای مبتنی بر پذیرش و ذهنآگاهی را دور هم جمع کنند که حاصل آن کتابی فوقالعاده است که بر فرایندهای اصلی تغییر که هر متخصص بالینی باید بداند، تأکید میکند. امیدواریم ترجمه این اثر زمینه را برای عصر جدیدی از درمان شناختی رفتاری فرآیند مدار مهیا ساخته و راهنمای کاربردی برای تربیت درمانگران صاحب صلاحیت در زمینه شناختی رفتاری باشد.